De meeste Linux distributies worden meteen met Wayland geleverd. Ubuntu is al sinds 22.04 overgeschakeld op Wayland en Fedora wordt al lange tijd met Wayland geleverd. SUSE en Debian distributies hebben zich onlangs bij de lijst gevoegd. Maar Wayland heeft nog wat uitdagingen, met name dat veel oudere programma's niet ondersteund worden of niet goed werken. Als je problemen hebt met oudere programma's, moet je controleren welke weergaveserver wordt gebruikt. Er zijn verschillende manieren om dit te doen.
Wayland is een weergaveprotocol dat wordt ontwikkeld als alternatief voor het X Window System voor het beheren van de vensterinterface op Linux besturingssystemen. Wayland wil een modernere en efficiëntere GUI-architectuur bieden dan het X Window System, dat meer dan 30 jaar geleden werd ontwikkeld. Wayland is bedoeld om de prestaties, veiligheid en algehele stabiliteit van de GUI op Linux systemen te verbeteren.
Xorg (X.Org) is een vrije en open source implementatie van het X Window System, wat de standaard is voor de GUI in de meeste Linux distributies. Xorg is een displayserver die grafische elementen op het scherm beheert, zoals vensters, knoppen en andere interface-elementen. Het biedt basisfunctionaliteit voor het werken met afbeeldingen en interactie met computerhardware.
Xorg biedt de mogelijkheid om grafische applicaties en window managers op Linux systemen te draaien, waardoor de gebruiker een gemakkelijke en intuïtieve manier heeft om met de computer om te gaan. Het ondersteunt ook uitbreidingen en stuurprogramma's, waardoor het grafische subsysteem kan worden aangepast en geoptimaliseerd voor specifieke gebruikersbehoeften.
De handigste en meest toegankelijke methode om de displayserver te bekijken is door de inhoud van de omgevingsvariabele XDG_SESSION_TYPE
weer te geven. Als Wayland momenteel in gebruik is, wordt wayland weergegeven en als Xorg in gebruik is, wordt X11 weergegeven:
$ echo $XDG_SESSION_TYPE
De gebruiker kan ook altijd achter het type van de huidige sessie komen door loginctl
te gebruiken. Om de lijst
met sessies te bekijken, moet het programma worden uitgevoerd met het commando list-sessions
of zonder parameters:
$ loginctl list-sessions
Om het type van een bepaalde sessie weer te geven, moet de identifier ervan aan het commando show-session
worden doorgegeven. Bijvoorbeeld, als het sessienummer 3 is:
$ loginctl show-session 3 -p Type
Dit alles wordt ook gedaan met één eenvoudig commando, dat je de sessie-ID geeft van de omgevingsvariabele XDG_SESSION_ID
:
$ loginctl show-session "$XDG_SESSION_ID" -p Type
In Ubuntu is deze informatie ook zichtbaar in de GUI. Je moet naar "Instellingen" gaan, naar "Over systeem" gaan en "Vensterinterface" zoeken.
Dan zie je de naam van de displayserver:
Dat is alles voor nu, in het volgende artikel zullen we je vertellen hoe je erachter kunt komen hoe de applicatie wordt gebruikt door Wayland.